Bobinka

Obecnie jest kolonią wsi Starzyna. Dawniej była kolonią wsi Bobinka obecnie położonej na terenie Białorusi. Nazwa wywodzi się od nazwy topograficznej rzeki Bobinki. Urocze miejsce na spędzenie wakacji.

Czechy Orlańskie

Wieś nazywa się gwarowo Czechy. Jest to nazwa rodowa od nazwy osobowej Czoch. Czechy w końcu XIX w. Należały do gminy Orla. Potrzeba użycia członu wyróżniającego Orlańskie zaszła wówczas, gdy pierwotną nazwę Czochy zamieniono kancelaryjnie na Czechy i powstały dwie wsie niedaleko od siebie położone o jednakowym brzmieniu.

Długi Bród

Obecnie jest to niewielka wieś, która leży na granicy Puszczy Białowieskiej. W Dołhim Brodzie w 1795 roku było dwóch strażników: Daniło Mackiewicz i Filip Wapp. Nazwa topograficzna bród i przymiotnik długi. Gwarowa nazwa mackevicy jest rodowa, pochodzi od nazwy strażnika leśnego Daniły Mackiewicza.

Dubicze Cerkiewne

Jest siedzibą gminy. Nazwa wywodzi się od nazwy osobowej Dub. Człon wyróżniający Cerkiewne jest nazwą kulturową, wskazuje na to, że jest tu cerkiew. Zaświadczoną w 1664r. oboczną nazwę tej wsi w postaci Żarywiec można identyfikować z występującą dziś we wsi gwarową nazwą łąki i zarośli Żarywiec. Wieś założono około 1532 roku.

Górny Gród

Hurynow Hrud to obręb nadany 21.12.1794 roku Stanisławowi Stachowskiemu „Na tym obrębię jest budynek mieszkalny z izba, alkierzem i piekarnią. Gruntu wytrzebionego ok. 7 morgów. Włościanie jeszcze nie zasiedleni”. Nazwa Hrud jest nazwą topograficzną od rus. hrud ( grąd ), a człon Hurynow jest nazwą dzierżawczą od nazwy osobowej Huryn. Dzisiejsza nazwa urzędowa tej wsi jest kancelaryjnym przekształceniem niejasnej etymologicznie nazwy ruskiej. W skorowidzu z 1935 r. notowana jako Górny Grud. Kolonia tej wsi nosi nazwę Klakowo.

Grabowiec

Grabowiec jest nazwa topograficzną od lasu grabowego. Dawna nazwa wsi brzmi: Obychodnik, oznaczała zapewne ujazd, ostęp itp. leżący w okolu rzek lub dróg, czy też zakrętach jednej wijącej się rzeki.

Istok

Wieś założono przed 1570 rokiem. Nosi nazwę topograficzną oznaczającą na Mazowszu i Podlasiu stok, strumień, potok, ściek.

Jagodniki

Wieś założono między 1566 a 1569 rokiem. W latach tych leśniczy Hrehory Wołłowicz osadził wsie Jahodnik, Łoknica i Szostakowo . Nazwa jest topograficzna, gdyż „jahudnyk” w okolicznych gwarach znaczy krzew jagód czarnych, czernicy lub miejsce gdzie rośnie dużo czernicy. Przed rokiem 1765 , po obu stronach wsi Jagodniki w lasach bartnych,powstały osady,od strony zachodniej Kraśki,Korniły i Surel, a postronie wschodniej osady Holonki, Konstantynik i Pauluk,które dziś razem tworzą wsie o nazwach Pasieczniki Duże i Pasieczniki Siemiwołoki.

Jakubowo

Jest to przysiółek wsi Długi Bród. Wieś ma nazwę dzierżawczą od imienia Jakub. Uroczysko Jakubowo było wymieniane w XVIII w. Są tu tylko cztery domy.

Jelonka

Wymieniana już w roku 1560, wieś ma nazwę topograficzną, od nazwy rzeki Jelna dopływu Orlanki. Nazwa rzeczki pochodzi z ruskiego jel (świerk, jelina, las świerkowy). 9 lipca 2004r. nad wsią przeszło tornado które wyrządziło ogromne szkody w tej miejscowości.

Jodłówka

Jest to przysiółek wsi Starzyna. Jodłówka to nazwa topograficzna od staropolskiego jedl, jedla lub jałowiec, jadłowiec. Dzieje majątku Jodłówka, położonego między wsiami Wojnówką i Starzyną są stosunkowo krótkie i sięgają połowy XIX w. Wtedy to z dóbr Liniewicze, z siedzibą koło Brześcia Litewskiego wyodrębnił się majątek.

Klakowo

Jest to przysiółek wsi Górny Gród, dogodne miejsce na polowania (stoją tu dwie ambony). Jeden dom jest niezamieszkany.

Koryciski

Krągłe

Jest to przysiółek wsi Wiluki. Jako ostęp wymieniane jest już w 1639 roku. Krągłe to nazwa topograficzna określająca początkowo okrągły, kolisty kształt ostępu, lasu, łąki, pola. Na terenie Polski są związane z wpływem języków wschodnio – słowiańskich i występują tylko na polsko-ruskim pograniczu językowym.

Kraskowszczyzna

Jest to przysiółek wsi Witowo. Nazwa Kraskowszczyzna wymieniana jest w 1921 roku. Ludowa nazwa tej wsi brzmi Korchi i jest nazwą rodową od nazwiska Korch, rodu mieszkającego w tej wsi.

Nikoforowszczyzna

Nikoforowszczyzna znana była w XVIII w. jako uroczysko. Wieś nazywana jest także Aleksiejuki, gwarowo Liksijuki. Nazwa Nikiforowszczyzna wywodzi się od imienia cerkiewnego Nikifor, starobiałoruskie Niczypor. Nazwa Liksijuki jest nazwą rodową od nazwy osobowej Aleksiejuk, gwarowo Liksijuk utworzonej od imienia Aleksy. Są tu tylko cztery domy, w tym jeden opuszczony. Dobre miejsce na spędzenie wakacji na dziko.

Pasieczniki Małe

Wieś wymieniana w 1921 roku. Nazwa Pasieczniki jest nazwą służbową oznaczające pierwotnie ludzi – pszczelarzy, których głównym zajęciem był nadzór i opieka nad pasiekami, hodowla pszczół oraz dostarczanie miodu i wosku na dwór pański lub do miasta. Z rewizji miasta Bielska w 1779 r. wiadomo, że dawniej „mieszkańcy lasu miejskiego” tj. dzisiejszych wsi Pasieczniki, płacili daninę burmistrzom bielskim miodem i woskiem.

Piaski

Wieś wymieniana w 1921roku . „W Witowskim obrembie w roku 1792 mieszkał Lukasz Kendyś i Janko Panasiuk”. Nazwa gwarowa wsi brzmi pieski. Jest to nazwa topograficzna. W obrębie wsi są nazwy terenowe Pisok pud Zabahonsc ynu, Pisok pud Jakubowo.

Rutka

Wieś nazywa się także Rudka. Wymieniana w 1576 roku: „w tem siele jest ruda żelaza”. Nazwa wsi jest kulturowa. Oznacza, że była tu ruda tj. zakład wyrabiający i przerabiający żelazo. Kolonia tej wsi nosi nazwę Jośki

Jest to nazwa rodowa od imienia młynarza Jośka ( Józef). Wymieniane w 1576 roku: „Jośko z bratem Omelyanem ma płacić za młyn”.

Siemiwołki

Jest to kolonia wsi Jagodniki. W 1580 roku Królowa Anna daje miastu Bielsk „w siele Jahodniku siedem włók czyli łąk z dwoma tamże mieszkańcami”. Nazwa Siemiwołoki jest nazwą kulturową. Włóka jest miarą powierzchni gruntu z dodanym liczebnikiem siedem.

Stary Kornin

Wieś nazywana była również: Kornin Stary, Kornino Stare, Kornicza. Została założony przed 1570 rokiem. Kornino jest nazwa dzierżawcza od nazwy osobowej Korno ( Kornilij, Korneliusz) lub staropolskiej Korna. W granicach wsi znajduje się łąka i rzeczka Kornianka wpadająca do Rudawki dopływu Orlanki. Przy tej rzeczce leżała dawniej wieś. Świadczy o tym zachowana do dziś nazwa pola Hulicie (ulice). Człon wyróżniający Stary jest nazwą kulturową.

Starzyna

Wieś wymieniana w 1721 r. W 1792 roku w uroczysku Starzyna znajdowała się straż leśna. Nazwa Starzyna ma pochodzenie topograficzne. Starzyna to stary grunt od dawna odłogiem leżący w przeciwieństwie do nowiny- ziemi niedawno wziętej pod uprawę. Do II wojny światowej na terenie parafii we wsi Starzyna istniała drewniana kaplica pw. Matki Bożej Łaskawe, wzniesiona w 1934 roku kosztem Nadleśnictwa Państwowego. Jej poświecenia w dniu 13 listopada 1934 roku dokonał ks. Antoni Beszta – Borowski (1880-1943), proboszcz i dziekan bielski (1927-1943).

Tofiłowce

Część wsi Dubicze Tofiłowce nazywana była Dubicze Murowane. Murowane jest nazwą kulturową i informuje o tym, że dawniej stał tu murowany dwór. Właściwa nazwa Tofiłowce wywodzi się od imienia szlachcica Teofila Brzozowskiego. Był on podstarostą brańskim w latach 1559-67 i podkomorzym bielskim w latach 1561-64.

Werstok

Pierwsza źródłowa wzmianka o wsi datowana jest na 1574 r. Osada położona jest u źródeł strumienia, który wpada do rzeki Orlanki. Nazwa Werstok to dawna nazwa Wierchstok i oznacza początek, źródło rzeczki zwanej Stok. Dokument z 1625r podaje, że królewscy chłopi Werstockiej dzierżawy skarżą się na swoich arendatorów Stanisława Niemirę, kasztelana podlaskiego oraz pana Oborskiego 

Wiluki

Wiluki, mała wieś 17 zagród, ok. 40 mk., położona w odległości 7 km. na pd. wsch. od Dubicz Cerkiewnych. Wieś powstała w XVI w. i wchodziła początkowo w skład dóbr królewskich ekonomii brzeskiej, później należała do Sapiehów. Do dzisiaj kilku mieszkańców wsi nosi nazwisko Wiluk. Do zwiedzania kilka oryginalnych starych budynków z I połowy XX w., kilka krzyży wotywnych, pomnikowe jałowce. Wieś wymieniana w 1921 roku. Jej nazwa jest nazwą rodową od nazwy osobowej Wiluk utworzonej od cerkiewnego imienia Wił.

Witowo

Wieś wymieniona jako Witulowo ( 1616 r.), Witułtowo, Withowo ( 1576 r.).  Założono ją przed 1570 rokiem. Witowo jest nazwą dzierżawczą od nazwy osobowej Wit, Witold. Legenda wiąże nazwę nazwę wsi z imieniem Wielkiego Księcia Litewskiego Witolda ( 1350- 1430 ). Wg. tej legendy właśnie tu na suchym prawym brzegu rzeczki Orli w czasie jednego ze swoich polowań w Białowieży książę Witold spędził noc. Właśnie ten wielkoksiążęcy „ postój” dał początek dzisiejszej wsi.

Wojnówka

Wieś wymieniana jest w 1639 roku. Wojnówka jest nazwą dzierżawczą od nazwy osobowej Wojna. Wieś należała do możnego rodu litewskiego Wojnów np. w roku 1631 właścicielem wsi był Piotr Wojna, starosta Wołkowski. Wieś Wojnówka istniała już w XVII w; należała wówczas do rodu Wojnów, nosząc nazwę Policzna Wojnowska.

Wygon

Uroczysko Wuhon wymieniane jest w XVIII wieku. Jest to nazwa topograficzna oznaczająca wspólne pastwisko pod wsią. Ludowa nazwa tego przysiółka brzmi Dmitruki. Jest to nazwa rodowa od nazwiska Dmitruk, rodu zamieszkującego te wieś.

Zabagonie